ABD Başkanı Donald Trump, Mısır’ın Şarm El Şeyh kentinde süren müzakerelerin üçüncü gününde, Hamas ile İsrail’in 20 maddelik Gazze’de ateşkes anlaşmasının ilk aşamasını onayladığını açıkladı.
Ancak İsrail ordusu, anlaşmaya rağmen Gazze Şeridi’ne saldırılarını sürdürüyor. Bölgeden gelen görüntülerde yoğun dumanların yükseldiği görülüyor.
Trump: "Barış planımızın ilk aşaması onaylandı"
Trump, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“İsrail ve Hamas’ın barış planımızın ilk aşamasını onayladığını duyurmaktan büyük gurur duyuyorum. Bu, tüm rehinelerin yakında serbest bırakılacağı ve İsrail’in kararlaştırılan hatta çekilerek güçlü, kalıcı ve sonsuz bir barışa giden ilk adımı atacağı anlamına geliyor.”
ABD Başkanı ayrıca, arabulucu ülkelere teşekkür ederek,
“Bu, Arap ve Müslüman dünyası, İsrail, çevre ülkeler ve Amerika Birleşik Devletleri için büyük bir gün. Bu tarihi olayı mümkün kılan Katar, Mısır ve Türkiye’ye teşekkür ederim. Ne mutlu barış yapanlara.” dedi.
“Harika ve tarihi bir şey”
Trump ilerleyen saatlerde yaptığı yeni açıklamada,
“Başardığımız şey yalnızca Gazze değil, tüm Orta Doğu için barış. Bu harika ve tarihi bir şey.” ifadelerini kullandı.
Netanyahu ile yaptığı görüşmeden de bahseden Trump,
“Netanyahu’ya İsrail’in dünyayla savaşamayacağını söyledim ve o bunu iyi anlıyor. Rehinelerin pazartesi günü serbest bırakılması bekleniyor, öldürülenlerin cesetleri de buna dahil. Gazze yeniden inşa edilecek ve orada insanların birlikte yaşadığını göreceğiz.” dedi.
İmzalar bugün atılacak
Suudi Arabistan basınına göre, Hamas ve İsrail arasındaki anlaşma bugün Türkiye saatiyle 12.00’de düzenlenecek törenle imzalanacak.
Reuters’a konuşan diplomatik kaynaklar, ateşkesin imzayla birlikte yürürlüğe girmesinin beklendiğini belirtti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, anlaşmayı onaylamak üzere saat 15.00’te güvenlik kabinesini, 16.00’da ise hükümetini toplayacağı açıklandı. Rehinelerin ise cumartesi ile pazartesi arasında serbest bırakılması öngörülüyor.
İsrail ordusu: “Operasyonel hazırlıklara başladık”
İsrail ordusu, Gazze Anlaşması’nın uygulanması için operasyonel hazırlıkların başlatıldığını duyurdu.
Açıklamada, “Bölgedeki konuşlanmamız sürüyor, her türlü gelişmeye hazırlıklıyız.” denildi.
Netanyahu: “Tüm rehineler evlerine dönecek”
Trump’ın açıklamasının ardından İsrail Başbakanı Netanyahu da,
“Tüm rehineler evlerine dönecek.” ifadelerini kullandı.
Netanyahu, kabinenin yarın toplanarak Mısır’da varılan ateşkes anlaşmasını resmen onaylayacağını belirtti.
İki liderin telefonla görüşerek birbirlerini tebrik ettikleri, Netanyahu’nun Trump’ı Tel Aviv’e davet ettiği ve İsrail Meclisi’nde konuşma yapmasını istediği bildirildi.
Hamas: “Gazze savaşını sonlandıracak anlaşmaya varıldı”
Hamas’tan yapılan açıklamada,
“Gazze savaşını sonlandıracak, İsrail’in çekilmesini ve rehine-tutuklu takasını sağlayacak anlaşmaya varıldı.” denildi.
Açıklamada ayrıca, Katar, Mısır ve Türkiye’nin arabuluculuk çabalarına teşekkür edilerek,
“ABD Başkanı Donald Trump’ın çabalarını da takdir ediyoruz. Anlaşmanın tam uygulanması için garantör devletlerin devreye girmesini bekliyoruz.” ifadelerine yer verildi.
Hamas, yaklaşık 2 bin Filistinli tutuklunun sağ kalan rehinelerle takas edileceğini ve İsrail’e serbest bırakılacak isimlerin listesini sunduklarını açıkladı.
Hareket ayrıca,
“Kendi kaderini tayin hakkı dahil olmak üzere ulusal haklarımızdan vazgeçmeyeceğiz.” mesajını paylaştı.
İslami Cihad: “Bu kimsenin hediyesi değil”
Filistin İslami Cihad (PIJ) ise El Cezire’ye yaptığı açıklamada, ateşkesin kimsenin hediyesi olmadığını, “Gazze halkının büyük fedakârlıkları sayesinde” mümkün olduğunu belirtti.
Trump: “Pazar günü Ortadoğu’ya gidebilirim”
Trump, gün içinde yaptığı başka bir açıklamada,
“Barış anlaşmasının gerçekleşme ihtimali yüksek. Hafta sonuna doğru bölgeye gidebilirim, muhtemelen pazar günü.” dedi.
Beyaz Saray, Trump’ın cuma günü rutin sağlık kontrolünden geçeceğini ve ardından Ortadoğu turuna çıkmayı değerlendirdiğini duyurdu.
Kısa süre sonra Beyaz Saray’ın resmi hesaplarından, Trump’ın fotoğrafıyla birlikte “Barışın Başkanı” ifadesi paylaşıldı.
Paris’te Gazze toplantısı: Fidan katılacak
Reuters’a göre, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Gazze’de savaş sonrası geçiş sürecinin ele alınacağı bir toplantıya katılacak.
Toplantı, BM’de düzenlenecek “iki devletli çözüm” konulu konferansın ardından Paris’te yapılacak.
Fransa, İngiltere, Almanya, İtalya, İspanya, Ürdün, Katar, Suudi Arabistan, BAE, Endonezya, Türkiye ve Kanada’nın katılması beklenen toplantıda, Trump’ın Gazze planının uygulanma süreci değerlendirilecek.
Türkiye’yi toplantıda Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil edecek. Fidan’ın, Türkiye’nin Gazze’de acil ateşkes, insani yardım ve iki devletli çözüm vurgusunu yinelemesi bekleniyor.
İsrail: “Paris toplantısı Trump’ın planını baltalama girişimi”
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Paris toplantısını “Trump’ın planını baltalama girişimi” olarak nitelendirdi.
Saar, Fransa’nın bu adımının “gereksiz ve zararlı” olduğunu savunarak,
“Umarım bu hamle, esirlerin salıverilmesine yönelik kritik müzakerelere zarar vermez.” dedi.
Trump’ın Gazze planı
Donald Trump’ın 29 Eylül’de açıkladığı 20 maddelik Gazze planı, şu adımları içeriyor:
Savaş sona erecek, İsrail güçleri üzerinde mutabakata varılan hatta çekilecek.
Hiç kimse Gazze’yi terk etmeye zorlanmayacak; İsrail Gazze’yi işgal veya ilhak etmeyecek.
Gazze’ye derhal insani yardım ulaştırılacak.
Rehinelerin tamamı serbest bırakıldıktan sonra, silah bırakmayı ve barış içinde yaşamayı kabul eden Hamas üyelerine af tanınacak.
Gazze, teknokratlardan oluşan geçici bir Filistin komitesi tarafından yönetilecek; süreç, Donald Trump ve eski İngiltere Başbakanı Tony Blair gibi isimlerin yer aldığı uluslararası bir kurul tarafından denetlenecek.
Bölgde geçici bir Uluslararası İstikrar Gücü konuşlandırılacak.