‘Cumhurbaşkanlığını Etkileyen Faktörler’ başlıklı önceki yazımda, seçmen davranışını etkileyen faktörleri, yapısal ve konjonktürel olmak üzere iki ana gruba ayırarak tek tek ele almıştım. Bu yazıda ise sözkonusu faktörleri hesaba katarak, Ekim ayında yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimleri için adaylığını açıklayan siyasi figürleri analiz edelim.
Cumhurbaşkanlığı için adaylıklarını açıklayan Ersin Tatar, Tufan Erhürman ve Mehmet Hasgüler’i öncelikle, yapısal faktörden Kıbrıs sorunu, Türkiye ile ilişkiler ve siyasal parti desteği çerçevesinde ele alalım.
Kıbrıs sorununun çözümü konusunda umutsuzluğun hala devam ettiği bir dönemde olduğumuzu kaydetmek gerekir. Tatar’ın iki devletlilik tezi karşısında, Erhürman ve Hasgüler’in federasyon tezlerinin, umutsuzluğun olmadığı bir dönemde seçmeni mobilize etmeleri güç görünmektedir.
Bununla birlikte Tatar’ın savunduğu iki devletlilik tezinin de sınırlı olduğu ve uluslararası meşruiyetten yoksun olduğu 5 yıllık görev süresince sınanıp anlaşılmıştır.
O bakımdan iki devletlilik ve federasyon arasında tercihte bulunacak olan seçmenin, pragmatik olmaktan çok ideolojik kimlik üzerinden oy vermesi muhtemeldir.
Türkiye ilişkiler açısından mevcut Cumhurbaşkanı Tatar’ın Türkiye ile ‘uyumlu’ olma adına Kıbrıs sorununun çözümünü büyük ölçüde Türkiye yetkililerine devretmesi, Kıbrıs Türk toplumunun büyük bir kesiminde rahatsızlık yaratmış ve toplumsal itibar tartışmalarına yol açmıştır.
Buna karşılık Erhürman’ın Türkiye ile mütekabiliyete dayalı eşit ilişki geliştirmeyi öngören politikası, Tatar’ın pozisyonuna kıyasla, toplumsal destek bakımından avantaj sağlayabilir. Erhürman’ın Türkiye’ye yönelik bu yaklaşımını ‘yumuşak’ bulan bazı sol kesimler ise ilk turda tercihlerini daha sekter bir duruş sergileyen Hasgüler’den yana kullanma eğilimine girebilirler.
Siyasal parti desteği bakımından Tatar en azından görüntüde UBP-DP-YDP hükümetinin ve dolayısıyla sağ cenahın desteğini almış görünürken, Erhürman soldaki CTP ve TDP’nin ve sağ kesimden bazı siyasal figürlerin desteğini alabilmektedir.
Hasgüler’in ise herhangi bir siyasal parti desteği ve bu anlamda bir örgütsel geçmişi bulunmuyor. Kıbrıs Türk toplumundaki sağ oyların, sol oylardan daha çok olduğu dikkate alınırsa, Tatar’ın bu çerçevede daha avantajlı olduğu söylenebilir.
Ancak Erhürman’ın ılımlı ve çatışmadan kaçınan üslubu, sağ kesimde UBP’nin genç sempatizanları arasında, herhangi bir adaya açık destek beyan etmeyen HP ve Serdar Denktaş’ın TAM Partisinin tabanında bir çekim oluşturabilir.
-Bir sonraki yazıda adaylar, konjonktürel faktörler açısından ele alınacaktır-