Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası (KTÖS) Genel Sekreteri Burak Maviş, Ada TV’de yayınlanan Günaydın Ada programında eğitim sisteminin yapısal sorunlarına dikkat çekti. Maviş, Milli Eğitim Bakanlığı’nın oy birliğiyle kabul edilen 23 milyar 231 milyon TL’lik bütçesinin, mevcut sorunları çözmekten uzak olduğunu vurguladı.
“%9’luk pay, eğitimdeki temel ihtiyaçları karşılamaya yetmez”
Program sunucusu Nupelda Karabuğday’ın sorularını yanıtlayan Maviş, bütçenin yalnızca enflasyon oranında artırıldığını belirterek, bunun yeni yatırımlar yerine mevcut harcamaların tekrarına yol açacağını söyledi. Bütçenin %91’inin personel giderlerine ayrıldığını ifade eden Maviş, geriye kalan %9’luk payla okul tamiratı, yeni bina yapımı ve materyal alımı gibi temel ihtiyaçların karşılanmasının mümkün olmadığını dile getirdi.
“Öğrenci başına harcama OECD’nin çok gerisinde”
Eğitim harcamalarını öğrenci başına düşen bütçe üzerinden değerlendiren Maviş, ilköğretimde bu miktarın 4527 dolara kadar düştüğünü söyledi. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü’ne (OECD) üye ülkelerde öğrenci başına ortalamanın 14 bin 209 dolar olduğunu hatırlatan Maviş, nitelikli bir eğitim için mevcut bütçenin en az üç katına ihtiyaç olduğunu vurguladı.
“Okullarda fiziki güvenlik risk altında”
Okulların fiziki güvenliğinin ciddi risk altında olduğunu belirten Maviş, 2019’daki sel felaketinde 12 okulun zarar gördüğünü, deprem riskine ilişkin çalışmalarda ise 127 okulda 435 binanın güçlendirilmesi ya da yeniden yapılması gerektiğinin ortaya çıktığını söyledi. Hâlen okulların %18’inin inşaat halinde olduğunu, %21’inde ise öğrencilerin konteynerlerde eğitim gördüğünü ifade etti.
“Avrupa dijital hakları tartışıyor, biz güvenli sınıf arıyoruz”
Avrupa ülkeleriyle kıyaslama yapan Maviş, oralarda eğitim politikalarının dijitalleşme, mülteci çocukların entegrasyonu ve sosyal haklar üzerine kurulduğunu, Kıbrıs’ın kuzeyinde ise hâlâ bina güvenliği ve öğretmen eksikliği gibi temel sorunlarla mücadele edildiğini söyledi.
“Sınıflar kalabalık, rehber hizmeti eksik”
Sınıf mevcutlarının 35 kişiye kadar çıktığını belirten Maviş, bu koşullarda öğrencilerle sağlıklı iletişim kurulamadığını ifade etti. Okulların %57’sinde rehberlik servisi bulunmadığını, son üç yılda yalnızca Kamu Hizmeti Komisyonu aracılığıyla 12 rehber öğretmenin atandığını söyleyen Maviş, artan şiddet olayları karşısında psikolojik danışman ve sosyal hizmet uzmanı ihtiyacının aciliyetine dikkat çekti.
“Okullarda özel eğitim öğretmeni ve teknoloji donanımı yetersiz”
Özel eğitim alanında yalnızca 7 okul bulunduğunu belirten Maviş, bu okulların büyük bölümünün farklı binalardan özel eğitim okuluna dönüştürüldüğünü ve fiziki imkânlarının gelişmeye açık olmadığını söyledi. Teknolojik altyapıya da değinen Maviş, okulların %38’inde internet ve bilgisayar sorunu olduğunu, akıllı tahta kullanımının ise %55 seviyesinde kaldığını açıkladı.
“Eğitim lüks değil, temel haktır”
Öğretmenlerin haftalık ders saatleri, okulda ve evde hazırlık süreçleri, nöbet, aktiviteler, ailelerle iletişim ve sosyal sorumluluklarla birlikte 42–60 saatlik mesai yaptığını ifade eden Maviş, disiplin yasası, okul-aile sözleşmesi ve çocuk koruma politikalarının hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.
Programın sonunda Milli Eğitim Bakanlığı’na çağrıda bulunan Maviş, rehber öğretmen sayısının artırılması ve sosyal diyalogla sorunların çözülmesi gerektiğini vurgulayarak şu sözlerle noktaladı:
“Eğitim bir lüks değil, temel bir haktır. Çocuklarımız geleceğimizdir. Onlara güvenli ve kaliteli bir eğitim sunmak devletin asli görevidir.”