Kavurucu sıcaklar ülkemize haziran ayının başından etkili olmaya başladı. Hava sıcaklığı gölgede 44 dereceye kadar yükseliyor. Bu sıcaklık, açık havada, güneş altında çalışan kişilerin can sağlığını direkt etkiliyor…

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, KKTC Meteoroloji Dairesi'nin hava sıcaklıklarının mevsim normalleri üzerinde seyredeceği tahminlerini göz önünde bulundurarak, 6-9 Haziran tarihleri arasında, saat 12:00 ile 16:00 arasında dışarıda, açık havada, güneş altında çalışma yapılmasını yasakladı. Ancak bu yasağa rağmen birçok işçi kavurucu sıcağın altında çalışıyor veya çalıştırılıyor.

Meteoroloji Dairesi’nin hava sıcaklığının 44 dereceye kadar yükseleceğini açıklamasının ardından uzmanlar ‘güneş çarpması’ konusunda uyarılarda bulunuyor.

Özellikle dünyanın birçok noktasında yüzlerce insanın aşırı sıcaklar nedeniyle hayatını kaybetmesi, küresel çapta mevsimlerin normal değerler üzerinde seyrettiğinin bir göstergesi. Ülkemizde de hissedilen 44-45 derecelik sıcaklıklar uzun süre güneş altında bulunan insanların sağlığını tehlikeye sokuyor.

Uzmanlar güneş altında bulunması tehlikeli olan yaş grupları hakkında uyarılarda bulunurken, güneş çarpması sonucu ise hızlı bir şekilde tıbbi yardım alınması gerektiğinin altını çizdi.

BAĞIMSIZ Gazeteye konuşan İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Abdullah Ekinci, “Meteoroloji Dairesi'nin uyarılarına uyularak, özellikle günün en sıcak saatlerinde (örneğin öğle vakti) çalışmaların durdurulması gerekmektedir” dedi.

Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Genel Sekteri ve Çocuk Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ceyhun Dalkan ise, “Ciddi sıcak çarpması hayati tehlike oluşturabilir. Güneş çarpması, doğrudan güneş ışığına uzun süre maruz kalma sonucu vücut ısısının tehlikeli seviyelere yükselmesiyle oluşan ciddi bir sağlık sorunudur. Hava sıcaklığının arttığı bugünlerde, uzun süre güneşe maruz kalmak, yüksek ısılı ortamda uzun sürede bulunmak sıcak veya güneş çarpmasına neden olabilir” dedi.

Ekinci: Öğlen saatlerinde çalışmaların durdurulması gerekiyor

İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Abdullah Ekinci, “Meteoroloji Dairesi'nin uyarılarına uyarak, özellikle günün en sıcak saatlerinde (örneğin öğle vakti) çalışmaların durdurulması gerekmektedir” dedi.

Ekinci, yaz mevsimi başlamışken ve sıcaklık değerleri 40 dereceyi aşmışken, inşaat işçilerinin çalışma koşulları her zamankinden daha fazla önem kazandığını belirterek, “Bu koşullar altında çalışmanın işçilerin sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri göz ardı edilemez. Özellikle uzun süre güneş altında çalışmak, sıcak çarpması, dehidratasyon ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir” dedi.

Ekinci, sözlerini şöyle sürdürdü:

“İnşaat Mühendisleri Odası olarak, işçilerin sağlığını korumak adına bir dizi önlem alınmasının şart olduğunu düşünüyoruz. Öncelikle, Meteoroloji Dairesi'nin uyarılarına uyularak, özellikle günün en sıcak saatlerinde (örneğin öğle vakti) çalışmaların durdurulması gerekmektedir. Çalışma saatlerinin daha serin saatlere kaydırılması, işçilere sık sık mola verilmesi ve bol miktarda su tüketmelerinin sağlanması da önemli adımlardır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndan, küresel ısınmaya ve iklim değişikliğine bağlı ekstrem hava koşullarında çalışma standartlarını gözden geçirerek düzenlemesini talep ediyoruz. Ayrıca, bu koşullarda çalışan işçilere yönelik denetimlerin artırılması ve işverenlerin gerekli tüm önlemleri alması konusunda daha sıkı yönetmelikler getirilmesi gerekmektedir. İnşaat sektöründe çalışan işçilerin can güvenliğini ve sağlığını korumak, sadece işverenlerin değil, tüm toplumun sorumluluğudur. Bu nedenle, tüm ilgili tarafların bu konuya gereken önemi vermesi ve gerekli önlemleri alması büyük önem taşımaktadır.”

Güneş çarpması belirtileri nelerdir?

Bağımsız Gazete’ye konuşan Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Genel Sekteri ve Çocuk Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ceyhun Dalkan, “Ciddi sıcak çarpması hayati tehlike oluşturabilir. Güneş çarpması, doğrudan güneş ışığına uzun süre maruz kalma sonucu vücut ısısının tehlikeli seviyelere yükselmesiyle oluşan ciddi bir sağlık sorunudur. Hava sıcaklığının arttığı bugünlerde, uzun süre güneşe maruz kalmak, yüksek ısılı ortamda uzun sürede bulunmak sıcak veya güneş çarpmasına neden olabilir” dedi.

Dalkan, güneş çarpmasının belirtilerini şöyle özetledi:

“Yüksek vücut ısısı (genellikle 40°C ve üzeri), kuru, sıcak ve kızarmış cilt, şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi ve sersemlik, bilinç bulanıklığı, konfüzyon veya bilinç kaybı, hızlı ve güçlü nabız, mide bulantısı ve kusma, kas krampları…”

Riskli yaş grupları hangileridir?

Prof. Dr. Ceyhun Dalkan, güneş çarpması için risk grubunda olan kişiler hakkında ise şu bilgileri verdi:

“Bebekler, çocuklar, özellikle vücut ısılarını düzenleyebildikleri sistemleri iyi gelişmediği için risklidir. Yaşlılar, yine ısı düzenleme sistemleri bozulduğu ve birçok kronik hastalık riskleri olduğu için risklidir. Kalp, akciğer, astım, tansiyon, diyabet ve bunun gibi kronik hastalığı olanlar risk altındadır. Artmış vücut yağı, özellikle obez kişilerde vücut ısısını düzenlemesinde sorunlara neden olabilir. Özellikle dışarıda, güneş altında çalışan tarım, inşaat işçileri veya sporcular gibi güneş altında uzun süre kalanla risk altındadır. Akut hastalığı veya enfeksiyonu olan bireyler, vücut dengeleri bozulduğu için yüksek ısıya dayanıklılıkları düşmektedir. Alkol ve uyuşturucu kullananlar, diüretikl (idrar sökücü) antihistaminikler (alerji ilacı), beta blokerler (kalp ilacı) ve antidepresanlar gibi bazı ilaçlar vücudun ısı düzenlemesini bozabilir. Daha önce güneş çarpması geçirmiş olanlar, tekrar risk altında olabilirler. Bu gruplardaki kişilerin sıcak havalarda önlem almaları, bol sıvı tüketmeleri ve mümkünse serin ortamlarda kalmaları önemlidir.”

Belirti görüldüğü ilk anda neler yapılmalıdır?

Prof. Dr. Ceyhun Dalkan, “Güneş çarpması sonucu belirti görüldüğü ilk anda neler yapılmalıdır?” sorusuna şu cevabı verdi:

“Güneş çarpması, acil tıbbi müdahale gerektirebilir. Sorun yaşayan kişi acilen gölgeye veya serin bir yere taşınmalı, üzerindeki fazla giysiler çıkarılmalı, serin suyla vücut ısısı düşürülmeli veya vücuduna soğuk kompres uygulanmalı. Fakat bu önlemlerin geçici olduğu ve gerçek tıbbi müdahalenin gerekli olabileceği unutulmamalıdır. Ancak, bu önlemler sadece geçici rahatlama sağlar; mutlaka tıbbi yardım alınmalıdır” ifadelerini kullandı.

Çocukları güneş çarpmasından nasıl koruyabiliriz?

“Çocukları güneş çarpmasından nasıl koruyabiliriz? Alınabilecek önlemler nelerdir?” soruna cevap veren Çocuk Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ceyhun Dalkan, şu bilgileri verdi:

“Sağlığımız korumak ve güneş çarpmasını önlemek veya riski azaltmak için alınabilecek bazı önlemler vardır. Vücudumuzun sıvı dengesini korumak için bol su içmeye özen göstermeliyiz. Sıcak havalarda, güneşli ortamlarda alkollü ve kafeinli içeceklerden vücudun su kaybetmesine neden olabilecekleri için kaçınmak gerekir. Gölge ve serin yerlerde oturup özellikle güneşin dik geldiği, en sıcak saatler olan 10.00-16.00 saatleri arasında güneş altında durmamak veya koruyucu önlemler almak gerekir. Bu saatler UV radyasyon yoğunluğunun yüksek olduğu saatlerdir. Hafif, açık renkli ve gevşek giysiler tercih etmeliyiz. Şapkalar ve güneş gözlükleri kullanarak doğrudan güneş ışığından korunabiliriz. Yüksek SPF'li (en az 30) güneş koruyucu kremler kullanarak cildimizi UV ışınlarından koruyabiliriz. Sıcak havalarda ağır fiziksel aktivitelerden kaçınmalı ve egzersizleri sabah erken saatlerde veya akşam geç saatlere kaydırmalıyız. Açık havada çalışanlar veya spor yapanlar, düzenli aralar vererek serin bir yerde dinlenmeli ve bol su içmelidir. Hafif ve sulu yiyecekler tercih edilmeli, ağır ve yağlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Araç içi sıcaklık hızla tehlikeli seviyelere ulaşabileceği için, sıcak günlerde araç içinde asla çocuk, evcil hayvan veya yaşlı kişileri yalnız bırakılmamalıdır… Bu önlemler güneş çarpması riskini azaltmaya yardımcı olabilir ve sıcak havalarda sağlığınızı korumanıza katkıda bulunabilir.”

Tedavi yöntemleri nelerdir?

Prof. Dr. Ceyhun Dalkan, güneş çarpmasının tedavi yöntemleri hakkında ise şu bilgileri verdi:

“Güneş çarpması acil tıbbi müdahale gerektirecek kadar ağır olabilir. Güneş çarpması belirtileri gösteren, bilinci kapalı kişileri acil servise ulaştırmak için ambulans aranmalı veya en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir. Kişiyi gölge, klima veya vantilatör bulunan serin bir ortama alıp ve vücut ısısını düşürmek gerekir. Üzerindeki fazla giysileri çıkarılmalı, cildine soğuk su uygulanmalı veya soğuk suyla ıslatılmış havlularla vücudu silinmeli veya buz paketlerini veya soğuk kompresleri koltuk altlarına, kasıklarına, boynuna ve sırtının üst kısmına yerleştirilmelidir. Bilinci yerindeyse ve kusmuyorsa su veya elektrolit içeren içecekler verilmelidir. Bilinci kapalıysa ağızdan hiçbir şey verilmemelidir. Kişiyi sırt üstü yatırıp ve bacaklarını hafifçe kaldırılmalıdır. Bu, kan akışını iyileştirir ve şoka girmesini önlemeye yardımcı olacaktır. Durumu kötüleşirse, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı veya ambulans çağrılmalıdır. Güneş çarpması belirtileri gösteren kişilere hızlı ve doğru şekilde müdahale edilmesi hayat kurtarıcı olabilir. Ancak bu adımlar geçici ilk yardımdır ve profesyonel tıbbi tedavi gereklidir.”

Editör: Erol Kanlıada