Ülkemizde terekenin kurulması ve malların devrine ilişkin süreç, ölen kişinin taşınır ve taşınmaz varlıklarının yönetimi ile mirasçılara dağıtımı açısından büyük önem taşıyor.
Ancak tereke kurulma sürecinde izlenen adımlar, tereke idare memurunun sorumlulukları ve terekelerin sonuçlanma süresi gibi konularda dikkat edilmesi gereken birçok nokta mevcut…
BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan Avukat Oktay Şekerli, terekenin hukuki boyutunu ve uygulanması gereken prosedürlere dikkat çekti.
Şekerli, Fasıl 189 Terekelerin İdaresi Yasası’na göre, terekenin kurulmasının, ölen kişinin Kuzey Kıbrıs’ta bulunan mallarının devri için elzem olduğunu vurguladı.
BAĞIMSIZ Gazete’ye konuşan Avukat Oktay Şekerli, “terekenin” bir kişinin ölümünde sahibi bulunduğu taşınır ve taşınmaz malları ifade ettiğini belirterek hukuksal açıdan en doğru ve yaygın olarak kullanılan bu tanımının Fasıl 189 Terekelerin İdaresi Yasası’nın ikinci maddesinde de belirtildiğini söyledi.
Şekerli, tereke kurulmasına ilişkin yasal düzenlemelerin yine Fasıl 189 Terekelerin İdareleri Yasası’nda ve bu yasa altında yapılan Tereke İdare Tüzüğü’nde düzenlendiğini dile getirdi.
“Malların devri için tereke kurulması elzem”
Ölen kişinin Kuzey Kıbrıs’ta bulunan mallarının devri için terekenin kurulması elzem olduğunu belirten Şekerli, terekelerin kurulma işlemlerine de değindi.
Tereke kurulma sürecinde ölen kişinin vasiyetname bırakıp, bırakmaması durumuna göre farklı prosedürlerin uygulandığını ifade eden Şekerli, bu işlemin Kuzey Kıbrıs’ta faaliyet gösteren Tereke Mukayyitlikleri nezdinde yapılabileceğine dikkat çekti.
Avukat Şekerli, terekenin kurulması için muvafakatname ve şahadetname gibi resmi makamlarca onaylanmış birtakım belgelerle birlikte Tereke Mukayyitliği’ne, “usulüne uygun” olarak düzenlenmiş bir istidayla başvuru yapılması gerektiğini vurguladı.
“Ölen kişinin mallarının yönetimi tereke vasıtasıyla yapılır”
Şekerli, tüm bu aşamaların tamamlanması, gerekli belgelerin sunulması ve tereke istidasının varislere tebliğinin sağlanmasıyla takriben bir veya iki hafta sonra terekenin kurulduğunu belirtti.
Terekenin kurulmasının ardından ölen kişinin mallarının yönetiminin, tereke vasıtasıyla yapıldığını belirten Şekerli, terekeyi kurabilecek kişilerin ölen kişinin ailesi, yakınları, yahut merhumun sağken yaptığı vasiyetname gibi işlemler neticesinde sınıflandırılabileceğini söyledi.
Terekedeki malların mirasçılara yani varislere dağıtımının sağlanması için tereke idare memuru atandığını dile getiren Şekerli, bu işlem için bir veya daha fazla memurun görevlendirilebildiğini kaydetti.
“Terekeler tüm varislerin onayıyla kapatılabilir”
Avukat Şekerli, tereke idare memurlarının, terekedeki mal ve/veya malların varislere dağıtımı tamamlanana kadar bakmakla yükümlü olduğunu belirterek mirasçılara yasal hakları oranında dağıtma sorumluluğunun da bulunduğuna dikkat çekti.
Terekelerin nasıl ve ne zaman sonuçlandığıyla ilgili de bilgi veren Şekerli, terekelerin, malların varislere yasal hakları oranında dağıtımının sağlanması ve tüm varislerin onayının alınmasıyla kapatılabileceğini söyledi.
“Bazı terekelerin sonuçlanması yıllar sürüyor”
Bazı terekelerin yıllarca sonuçlanamadığına dikkat çeken Şekerli, genellikle terekeden doğan uyuşmazlıkların, malların dağıtımına ilişkin varislerin tatmin olmaması ve mahkemeye başvurmasıyla ya da tereke idare memurunun görevini geç veya makul sürede tamamlamaması gibi durumlardan dolayı yaşandığını belirtti.
Şekerli ayrıca, tereke idare memurunun görevini tamamlamakta gecikmesi durumunda memurunun değiştirilmesi için mahkemeye başvuru yapıldığı durumların da tereke kurulma sürecini uzattığına dikkat çekti.
Avukat Şekerli, bu durumun genellikle tereke idare memurunun yurt dışında yaşaması ve terekeyle ilgili işlemleri Kuzey Kıbrıs’taki yetkili makamlar nezdinde tamamlamakta zorlanması veya gecikmesi durumunda gerçekleştiğini dile getirdi.