“Damla Dabis ile Açık Açık” programında, gündemdeki “Yurt Dışındaki İtibari Paraların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Yasa Tasarısı” masaya yatırıldı.

Programın konukları Bahçeşehir Kıbrıs Üniversitesi’nden Prof. Dr. Veclal Gündüz ve Kıbrıs İlim Üniversitesi’nden Prof. Dr. Erdal GÜRYAY, yasa tasarısına ilişkin ciddi endişeler dile getirdi.

Prof. Dr. Veclal Gündüz: Yasa hem eksik hem çelişkili

Bahçeşehir Kıbrıs Üniversitesi İktisadi ve İdari Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanı ve Bankacılık ve Finans Bölüm Başkanı Prof. Dr. Veclal Gündüz, yasa tasarısını teknik ve yapısal olarak değerlendirdi. Tasarının yalnızca 13 maddeden oluştuğunu belirten Gündüz, yasa metninde çok sayıda eksiklik ve çelişki bulunduğunu vurguladı:

“Vergi Dairesi’nin tek sorumlu kılındığı bu yasa, aslında Merkez Bankası, Para Kambiyo Dairesi ve Gelir Dairesi’nin koordinasyonunu gerektiriyor. Ancak yasal çerçeve bu iş birliğini düzenlemiyor” diyen Gündüz, finansal okuryazarlık düzeyine ve denetim kapasitesine de dikkat çekerek şu soruyu sordu:

“Bu fonların kaynağı nereden geliyor? Hangi yatırımlara yönlendirilecek? Tüzel kişiler yurtdışında mı, KKTC içinde mi? Cevapsız çok soru var.”

Dünya örneklerinden de bahseden Gündüz, İtalya, Hindistan, Arjantin gibi ülkelerde benzer uygulamaların yüksek oranlarda vergi ve ceza sistemiyle yürütüldüğünü hatırlatarak KKTC’de %3 vergi oranının ne kadar yeterli olacağının belirsiz olduğunu söyledi.

Prof. Dr. Erdal Güryay: Bu, vergi affı değil, suçu ödülle teşvik etmek

Kıbrıs İlim Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erdal Güryay ise yasa tasarısına çok daha sert tepki gösterdi. Güryay, tasarının özünü şöyle özetledi: “Bu yasa şunu söylüyor: ‘Vergi kaçırdın, suç işledin ama gel %3’ünü ver, affedeyim.’ Bu, vergi affı değil, suçu ödülle teşvik etmektir.”

Yurtdışından getirilecek paraların kaynağının denetlenemeyeceği uyarısını yapan Güryay, nakit olarak ülkeye sokulacak paralara dikkat çekere, “Bankacılık sistemi bu paraları kaynağı belirsizse kabul etmez. Ama bu yasa ile bavulla getirin diyoruz. 1 milyon doları valize koyup getirmenin önünü açıyoruz. Bu açıkça kara para aklama riskidir” dedi.

Türkiye’nin kısa süre önce gri listeden çıktığını hatırlatan Güryay, bu tür düzenlemelerin ülkeyi tekrar riskli pozisyona sokabileceğine işaret etti:

Güryay, “Eğer bu paralar sistem dışında getirilirse, Türkiye’nin finansal itibarı da zarar görebilir. Üstelik bu yasa zaten bankacılık sistemi üzerinden gelen yasal paralar için gereksiz” ifadelerini kullandı.

Denetim zafiyeti ve yasal çelişkiler

Her iki akademisyen de yasa tasarısının Merkez Bankası, Bankalar Yasası, Gümrük Yasası ve iç sistemler ile çeliştiğini vurguladı. Denetim mekanizmalarının yeterli olmadığına ve yasa ile birlikte birçok gri alanın oluştuğuna dikkat çektiler.

Güryay son olarak şunu ekledi:

“Bu yasa talep üzerine mi hazırlandı? Kimlerin yurtdışında bu kadar büyük paraları var da, getirmek istiyor? Şeffaflık yok.”