Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, New York’ta Birleşmiş Milletler (BM) ev sahipliğinde gerçekleştirilen Kıbrıs konulu Genişletilmiş Formatlı Gayri Resmi 5+1 Toplantısı’nın ardından basına açıklamalarda bulundu.

Görüşmelerde öne çıkan temel başlıklardan biri yeni geçiş kapılarının açılması olurken, Tatar bu sürecin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin “ara bölge” ısrarı nedeniyle tıkandığını söyledi.

“Ara bölge engel olmaya devam ediyor”

Tatar, KKTC’nin, iki toplum arasındaki geçişleri kolaylaştırmak amacıyla dört yeni geçiş noktası açılması için somut öneriler sunduğunu ancak Rum tarafının ara bölgeyi kontrol altında tutma ısrarı nedeniyle uzlaşma sağlanamadığını belirtti.

“Biz kendi tarafımızda 10 kilometrelik bir yol önerdik, bu ulaşımı daha da kolaylaştıracaktı. Ama Rum tarafı ara bölgeyi kullanmakta ısrar etti. Bu tutum, iş birliği ihtiyacını sabote ediyor,” dedi.

“Geçişler siyasetin üstünde olmalı”

Tatar, kapıların açılmasının sadece teknik bir konu olmadığını, aynı zamanda halklar arasında güveni artıracak önemli bir adım olduğunu vurguladı. “Biz halkımızın daha kolay ulaşım hakkını savunuyoruz. Bu konuyu siyasete kurban etmek yerine, insani bir yaklaşım sergilemeliyiz,” dedi.

Egemenlik ve statü vurgusu: “Şartlarımız Net”

Tatar, yeni bir müzakere sürecinin ancak KKTC’nin egemen eşitliği ve eşit uluslararası statüsünün tanınmasıyla başlayabileceğini tekrarladı. “Federal çözüm yıllarca denendi ama sonuç vermedi. Artık iki devlet temelinde, gerçekçi bir yol izlenmeli,” şeklinde konuştu.

İş birliği alanları var, ama engel aynı

Tatar, ara bölgede yaşanan siyasi gerilimlerin sadece geçiş noktalarını değil, çevre ve enerji konularındaki iş birliklerini de zora soktuğunu belirtti. Güneş enerjisi, kültürel mirasın korunması, mayın temizliği ve mikroplastiklerle mücadele gibi alanlarda yapılan önerilerin Rum tarafının aynı tutumu nedeniyle ilerlemediğini kaydetti.

“Mayınsız Kıbrıs hedefimizdir”

Ara bölgede kalan bazı mayınlı alanların temizlenmesi konusunda da anlaşmazlık yaşandığını belirten Tatar, “Hedefimiz tüm adayı mayınlardan arındırmak. Ancak Rum tarafı bazı bölgelerin temizlenmesine yanaşmıyor. Biz güvenliği bir bütün olarak ele alıyoruz,” dedi.

Yeni görüşme Eylül'de

Tatar, BM Genel Kurulu marjında Eylül ayında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Hristodulidis ile yeniden bir araya geleceklerini belirterek, “Umudumuz, özellikle geçiş noktaları konusunda ilerleme sağlamak” dedi.