Rusya-Ukrayna Savaşı'nı sonlandırmayı hedefleyen Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı, Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul'da gerçekleştirildi.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın başkanlık ettiği Çırağan Sarayı'ndaki toplantıya Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak da katıldı.

Toplantıya katılan Rusya heyetinde, Devlet Başkanı Vladimir Putin'in müşaviri Vladimir Medinskiy, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin ve Genelkurmay Başkanlığı Ana İstihbarat Dairesi Başkanlığı (GRU) Başkanı İgor Kostyukov yer aldı.

Ukrayna heyetinde ise Savunma Bakanı Rüstem Umerov, Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) Başkan Yardımcısı Oleksandr Poklad ve Dış İstihbarat Servisi Başkan Yardımcısı Oleh Luhovskyi hazır bulundu.

Bakan Fidan: Aslolan sürdürülebilir bir barışın sağlanmasıdır

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, toplantının açılışında yaptığı konuşmada, liderlerin ortak iradeleri temelinde temaslara devam ettiklerini belirterek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile sürekli temas halinde olduğunu, sürecin ilerlemesi için azami gayret sarf ettiğini söyledi.

İlk toplantının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla Rusya ve Ukrayna'yı ziyaret ederek Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı'nın hazırlıklarını yaptıklarını dile getiren Fidan, her iki tarafla da konuyu ele aldıklarını dile getirdi.

Fidan, 16 Mayıs'taki toplantıda gösterilen sonuç odaklı ve yapıcı yaklaşım için taraflara teşekkür ederek, "İlk toplantıda alınan kararların hayata geçirilmesi için taraflar çok önemli adımlar attı. 1000'er kişilik mübadele kısa sürede tamamlandı. Her iki taraf da vadettiği üzere ateşkese ve müteakip adımlara yönelik tutumlarını belirledi." ifadelerini kullandı.

Bakan Fidan, toplantıda iki ülkenin ateşkese dair koşullarını ve perspektiflerini değerlendirmeye devam etmeyi hedeflediklerini dile getirerek, "Aynı zamanda insani mülahazalarla savaş esirlerinin değişimi sürecini bir adım daha ileri taşımayı amaçlıyoruz. Liderler toplantısı için gerekli hazırlıkları da ele almayı öngörüyoruz." dedi.

Görüşmelerin verimli geçerek en kısa zamanda somut ilerleme sağlanması ve arzu edilen sonuca ulaşılmasının temel beklentileri olduğunu söyleyen Fidan, "Amerika'nın bu görüşmelere yönelik inancını ve desteğini son derece önemli buluyoruz. Sayın Trump'ın (ABD Başkanı Donald Trump) barışın tesisi konusundaki kararlılığı, yeni bir fırsat penceresi aralamıştır." diye konuştu.

"Türkiye, her türlü kolaylaştırıcı adıma hazır"

Fidan, barış müzakerelerinin önemine işaret ederek, "Aslolan sürdürülebilir bir barışın sağlanmasıdır. Böylelikle küresel alanda yaşanan enerji, gıda ve ulaştırma güvenliği gibi pek çok meselenin de çözümüne katkıda bulunulacaktır. Bu süreçte Türkiye olarak her türlü kolaylaştırıcı adımı atmaya hazırız. Aynı coğrafyayı paylaştığımız tarihi, kültürel, ekonomik ve siyasi açıdan güçlü bağlarımız olan iki ülkenin Türkiye'ye duydukları güven bizim için her türlü mülahazanın ötesindedir." diye konuştu.

İki ülkenin İstanbul'da yapacağı görüşmelerin bölgesel ve küresel açıdan ortak kader üzerinde belirleyici olacağına dikkati çeken Fidan, tüm dünyanın gözünün Rusya ve Ukrayna'nın gerçekleştireceği temaslara ve tartışmalara odaklandığını vurguladı.

Fidan, Rusya ve Ukrayna'nın bu fırsattan azami ölçüde yararlanarak barışa bir adım daha yaklaştıracak somut neticeler alacaklarına yürekten inandıklarını dile getirerek, iki ülkenin heyet başkanlarına ve üyelerine teşekkürlerini iletti ve müzakerelerin Rusya ve Ukrayna halkları için güzel sonuçlar getirmesini temenni etti.

Rusya: En büyük çaplı esir takası konusunda mutabık kaldık

Rus kaynakları, Rusya ve Ukrayna, tüm ağır hasta savaş esirleri ve 25 yaş altındaki kişilerin takası konusunda anlaştığını duyurdu.

Rus Heyeti Başkanı Medinskiy, yaptığı açıklamada, "Ukrayna tarafına tek taraflı olarak gelecek hafta 6 bin dondurulan asker cesedini vereceğiz. En büyük çaplı esir takası konusunda mutabık kaldık. Yaralı ve ağır yaralı askerlerin tamamı takas edilecek." diye konuştu.

Zelenskiy, İstanbul'daki görüşmeleri değerlendirdi

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, savaşı sona erdirmek amacıyla İstanbul'da düzenlenen görüşmelerde, Rusya ile yeni esir takasları konusunda anlaştıklarını söyledi.

Zelenskiy, Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta gerçekleşen Bükreş Dokuzlusu (B9) Zirvesi'nin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve zirveye katılan ülke liderleriyle düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Zelenskiy, Rusya ile Ukrayna arasında bugün İstanbul'da gerçekleştirilen görüşmelere değindi.

Zelenskiy, İstanbul'daki görüşmelerin sona erdiğini aktararak, "İstanbul'daki görüşmeler sona erdi. Heyetler Türk tarafının aracılığıyla belgeleri değiştirdi. Savaş esirlerinin serbest bırakılması için hazırlık yapıyoruz." ifadesini kullandı.

Vilnius'taki zirve kapsamında gerçekleştirdiği görüşmelerde Ukrayna'nın güvenliğini artıracak konuları da ele aldıklarını aktaran Zelenskiy, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bugün, ortaklarımızla güvenliğimizi daha da artıracak birkaç ortak karar konusunda anlaştık. Yardım etmeye istekli olduğunuz için her birinize teşekkür ederim. Yeni savunma paketleri olacak, Ukrayna silah üretimine, özellikle de insansız hava araçlarına yeni yatırımlar yapılacak. Ukrayna çok daha fazlasını üretebilir."

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak: İade edilmesi gereken Ukraynalı çocukların listesi Rus tarafına teslim edildi

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak da Telegram hesabından yaptığı yazılı açıklamada, "Bugün İstanbul'da yapılan görüşmelerde Ukrayna tarafı, iade edilmesi gereken Ukraynalı çocukların listesini resmen Rus tarafına teslim etti. Bunlar, Rusya'nın yasa dışı olarak sınır dışı ettiği, zorla yer değiştirdiği veya geçici olarak işgal ettiği topraklarda tuttuğu yüzlerce çocuk." ifadelerini kullandı.

Ukrayna olarak, daha önce Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde düzenlenen görüşmelerde ateşkesin sağlanmasını kabul ettiklerini hatırlatan Yermak, şunları kaydetti:

"Ukraynalı çocukların dönüşü, adil ve kalıcı bir barışın ayrılmaz bir parçası ve güvenin temel bir unsuru, niyetlerin samimiyetinin ilk testidir. Bir cevap bekliyoruz. Top Rusya'nın sahasında. Gerçek iyi niyet söz değil, eylemdir. Şimdi ise bunu kanıtlamanın zamanı."

İstanbul müzakerelerine katılan Ukrayna heyetinin başkanı Umerov ise Rusya'yla esirlerin takas edilmesi konusunda adım atmak istediklerini söyledi.

Ukrayna heyetinin üyesi Kyslytsya da "Görüşmelerimizi somut insani bazı sonuçlar elde edebilecek bir noktaya getirdik." diye konuştu.

Ukrayna heyeti, Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı'nın ardından basın toplantısı düzenledi

Ukrayna'yı temsil eden heyet üyeleri, Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul'da düzenlenen Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı'nın ardından basın toplantısında konuştu.

Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, birkaç gün önce Rusya ile çözüm konusundaki memorandum çalışmasını paylaştıklarını ancak Moskova'dan henüz buna dair geri dönüş almadıklarını ifade etti.

Bugünkü görüşmelerde Rus heyetinin ateşkesin sağlanmasıyla ilgili Ukrayna'ya bir belge sunduğunu, belgenin incelenmesi için bir haftalık sürece ihtiyaç duyduklarını ve sonraki adımları koordine edeceklerini dile getiren Umerov, tüm esirlerin ve Ukraynalı çocukların serbest bırakılmasını talep ettiklerini söyledi.

Umerov, esirlerin serbest bırakılması noktasında belli kategorilere odaklanmaya da hazır olduklarını vurgulayarak, "Ciddi yaralanmış ve hastalığı olan savaş esirlerini değerlendiriyoruz. İkinci kategori ise 18-25 yaş arası genç askerler. Herkese karşı herkes buradaki hedefimiz. Bu çerçevede 6 bin askerin de geri iade edilmesi söz konusu." diye konuştu.

Rusya'ya birkaç yüz Ukraynalı çocuğun listesini de sunduklarını ve bu hususun Ukrayna için son derece önemli bir öncelik olduğunu anlatan Umerov, "Eğer Rusya, bu barış sürecine gerçekten bir taahhütte bulunuyorsa bu çocukların en azından yarısının iade edilmesi pozitif bir gösterge olarak görülecektir." dedi.

"Kilit noktalar sadece liderler seviyesinde çözülebilir"

Umerov, gündemdeki bir diğer konunun, iki ülke liderleri arasında düzenlenebilecek toplantı olduğuna işaret ederek, "Biz bütün kilit noktaların sadece ve sadece liderler seviyesinde çözülebileceğine inanıyoruz." ifadesini kullandı.

Liderler arasında düzenlenebilecek toplantıya ABD Başkanı Donald Trump gibi diğer liderlerin de katılabileceğini kaydeden Umerov, heyetler arasında yapılacak ilave çalışmaların, liderler toplantısına hazırlık mahiyetinde olması halinde anlamlı olacağının altını çizdi.

Umerov, Rus tarafına 20-30 Haziran tarihlerinde bir toplantı yapmayı önerdiklerini belirterek, "Bu, müzakerelerin devam etmesi ve ilerlemesi için önemli. Rusya'ya çok uzun bir zamandır bu savaşın sona ermesi gerektiğini ifade ediyoruz ve bütün dünya bu anlamda bizi destekliyor. Biz burada savaşın sona erdirilmesi için gerçekten çalışma yapılması gerektiğini düşünüyor ve bunun için çağrı yapıyoruz. İlk adım çok net bir ateşkes, insani adımların atılması ve liderler zirvesine hazırlık. Eğer Rusya, savaşa son verme konusunda ciddi ise bu noktalar üzerinde ilerlemeli. Eğer olmazsa bunu uluslararası müeyyideler takip etmeli." diye konuştu.

"Görüşmelerimizi somut, insani bazı sonuçlar elde edebilecek noktaya getirdik "

Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, "(Rusya-Ukrayna görüşmeleri) Görüşmelerimizi somut insani bazı sonuçlar elde edebilecek bir noktaya getirdik." dedi.

Kyslytsya, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'den İstanbul'da yapıcı bir şekilde konsültasyonu sürdürme talimatı aldıklarını ve Rusya tarafıyla kendi görüşlerini paylaştıklarını belirtti.

Rusya tarafından, yazılı biçimde sundukları tekliflere cevap istediklerini söyleyen Kyslytsya, "Bu çerçevede Rusya Federasyonu'ndan henüz bir cevap alamadık. Biz Rusya Federasyonu'nun tekliflerini göremedik, toplantıda bize sundular çünkü. Dolayısıyla bunlara bir reaksiyon göstermemiz söz konusu değil." dedi.

Kyslytsya, "Rusya tarafı bu teklifleri değerlendirmemiz gerektiğini ifade etti ve bunu önerdi. Yine de bu konudaki görüşmelerimizi somut, insani bazı sonuçlar elde edebilecek noktaya getirdik." ifadelerini kullandı.

ABD Başkanı Donald Trump daha önce koşulsuz ateşkes teklifi sunduğunu, kendilerinin de aynı teklifi karşı tarafa ilettiğini dile getiren Kyslytsya, "Rusya tarafı, koşulsuz ateşkes nosyonunu reddediyor." diye konuştu.

Kyslytsya, "Rusya heyetinin bir önceki toplantıda ABD heyeti mevcudiyetinin olasılığını reddettiğini" belirterek, "Aslında bu çok üzücü bir durum. Çünkü ABD'nin çok önemli bir rolü var. ABD önemli bir güvenlik sağlayıcısı." dedi.

ABD ve Avrupalı ortakların sürece dahil olmaması halinde Avrupa'da uzun vadeli güvenlikten söz etmenin mümkün olmadığını belirten Kyslytsya, olası bir ateşkes veya barış anlaşmasını denetleyebilecek kapasiteye sahip bir tarafın gerekli olduğunu ve bu rol için ABD'nin uygun bir aktör olduğunu kaydetti

Ukrayna Savunma Bakanlığı Ana İstihbarat Müdürlüğü (GUR) Başkan Yardımcısı Vadym Skibitsky de "Geçtiğimiz sefer bazı esir değişimine ilişkin konuları netleştirmiştik. Şu an itibarıyla yeni bir ilerleme kaydettik ve bu da 'herkese karşı herkes' formülü." ifadesini kullanarak, serbest bırakılacak insanlara dair kategoriler ve esir değişimiyle alakalı belirli mühletler belirlediklerini aktardı.

Esir değişimiyle alakalı çok zorlu bir çalışma yapılması ve kişilerin teyit edilmesi gerektiğine dikkati çeken Skibitskyi, hiç kimseyi kaybetmeme için çabaları sürdürdüklerini söyledi.

Türkiye, tarafları 3 yılın ardından aynı masada oturtmayı başardı

Şubat 2022'de başlayan kanlı savaşın hemen ardından, Rusya ile Ukrayna'yı aynı yıl içinde hem Antalya hem de İstanbul'da aynı masada bir araya getiren Türkiye, Mayıs 2025'te de yine İstanbul'da Rus ve Ukraynalı heyetleri 3 yılın ardından aynı masaya oturtmayı başarmıştı.

Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul'daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde 16 Mayıs'ta müzakereler yapılmıştı.

İki taraf, müzakerelerde "1000 kişiye 1000 kişilik" büyük bir esir takasının gerçekleştirilmesi, olası ateşkese yönelik görüşlerin ayrıntılı sunulması, ardından da müzakerelerin sürdürülmesi konusunda mutabık kalmıştı.

İki ülke, İstanbul'da anlaşmaya varılan esir takasının 25 Mayıs'ta tamamlandığını duyurmuştu.